Ժորժ Սիմենոն / Կոմիսար Մեգրե

 Մի անգամ հոլանդական Դելֆզեյլ փոքրիկ քաղաքում դեռևս ոչ հայտնի բելգիացի գրող Ժորժ Սիմենոնը նստեց գրամեքենայի առջև և որոշեց շարադրել մի սովորական դետեկտիվ պատմություն։ Այս շարադրանքը, սակայն, պետք է դառնար բացառիկ ոճի ստեղծագործություն տվյալ ժանրում և սկիզբ դներ կոմիսար Մեգրեի մասին պատմող դետեկտիվ սագային, որ համաշխարհային հռչակ էր բերելու հեղինակին և մեկընդմիշտ գերելու էր ժանրի սիրահարների սրտերը մոլորակի տարբեր անկյուններում։

 Սիմենոնն ինքն իրեն համեմատում էր ատաղձագործի հետ։ «Փորագրության նման դուրս եմ բերում իմ վեպերը փայտի կտորից»,- ասում էր գրողը։ Ժորժ Սիմենոնի ձեռագրի գաղտնիքը շատ պարզ է։ Նա իր դետեկտիվ վեպերի առանցքը դարձնում է ոչ թե սյուժետային ինտրիգը, այլ մարդկային բնավորության քննությունը, նրա արաքների հոգեբանական կողմը և այն հանգամանքների վերլուծությունը, որոնք մարդուն մղել են հանցագործության։ Հենց այս սկզբունքն էլ Սիմենոնի գրքերին, պարզ գրավչությունից զատ, նաև ինտելեկտուալ լիցք է հաղորդում։

 Եթե, օրինակ, Ագաթա Քրիստիի վեպերում հատկանշականը արագ զարգացող սյուժեն է՝ խճճված հանգույցներով ու ընթերցողին շարունակ լարվածության մեջ պահող զարգացումներով, ապա Սիմենոնը շեշտը դնում է խոհականության վրա։ Նրա հերոսի ֆիզիկական կազմվածքն ու կենսակերպն անգամ դրա վկայությունն են։ Մեգրեն գիրուկ է, ծանրաշարժ, շտապել չի սիրում, շատ ավելի զուսպ է երկխոսություններում, քան Ագաթա Քրիստիի հերոսները։

 «Հասկանալ և ոչ թե քննադատել․ ահա թե ինչն է եղել գլխավորն ինձ համար և իմ ընկերոջ՝ կոմիսար Մեգրեի համար»,- խոստովանում էր հեղինակը։- «Մարդ լինելը նույնպես բարդ արվեստ է»։

 Այսօր հայ ընթերցողի սեղանին են դրվում Ժորժ Սիմենոնի «Լատվիացի Պետերը» և «Իմ ընկեր Մեգրեն» վեպերի նոր թարգմանությունները։ Երկու գրքերն էլ մեծ հռչակ են վայելում ամբողջ աշխարհում։ Եվ սա միայն մեծ մատենաշարի սկիզբն է։